17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin üzerinden 26 yıl geçti. Binlerce kişinin hayatını kaybettiği felaketin bilançosu ve sonrası…
17 Ağustos Marmara Depremi’nin Üzerinden 26 Yıl Geçti
Türkiye tarihinin en büyük felaketlerinden biri olan 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi, bugün 26. yılına girdi. Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan deprem, 7,4 büyüklüğünde ve yaklaşık 45 saniye sürdü. Yalnızca Kocaeli değil; Sakarya, Yalova, İstanbul ve Düzce başta olmak üzere geniş bir coğrafyada büyük yıkıma neden oldu.
Marmara Depremi’nin Acı Bilançosu
TBMM’nin 2010 tarihli raporuna göre:
-
17.480 kişi yaşamını yitirdi
-
43.953 kişi yaralandı
-
200 bin kişi evsiz kaldı
-
66.441 konut ve 10.901 iş yeri tamamen yıkıldı
-
Toplamda 285.211 konut ve 42.902 iş yeri hasar gördü
Depremin ardından yüzbinlerce insan evsiz kalırken, Marmara bölgesi ekonomik ve sosyal açıdan da büyük darbe aldı.
İstanbul’daki Yıkıcı Etkiler
Depremin en çok hissedildiği şehirlerden biri de İstanbul oldu.
-
Kentte 454 kişi doğrudan depremde hayatını kaybetti; diğer illerden getirilenlerle birlikte bu sayı 981’e ulaştı.
-
1.880 kişi yaralandı.
-
Yaklaşık 41 bin konut ve iş yeri hasar gördü, bunların 18.162’si ağır ve orta hasarlıydı.
-
3.171 okulun 820’sinde hasar oluştu.
-
Kamu binalarının da önemli bir kısmında yapısal sorunlar belirlendi.
Avcılar’da Büyük Kayıp
İstanbul’da en büyük hasar, Avcılar ilçesinde yaşandı.
-
270 kişi yaşamını yitirdi.
-
1.823 konut ve 326 iş yeri yıkıldı veya ağır hasar gördü.
-
Binlerce konut ve iş yeri orta veya hafif hasarlı olarak kayıtlara geçti.
Deprem Sonrası Yeniden Yapılanma
Depremden sonra devlet kurumları ve yerel yönetimler işbirliğiyle geniş çaplı kentsel dönüşüm ve güçlendirme çalışmaları başlatıldı.
-
TOKİ öncülüğünde depremzedelere yeni konutlar yapıldı.
-
Okullar, hastaneler ve kamu binaları güçlendirildi.
-
Deprem yönetmeliği güncellenerek, yeni binaların depreme dayanıklı inşa edilmesi zorunlu hale getirildi.
Değerlendirme
26 Yıl Sonra Hatırlanan Bir Gerçek: Depreme Hazırlık
17 Ağustos 1999 Marmara Depremi, Türkiye’ye yalnızca bir felaketin acı yüzünü değil, aynı zamanda deprem gerçeğiyle yaşama zorunluluğunu da hatırlattı. Aradan geçen 26 yılda pek çok adım atıldı; kentsel dönüşüm projeleri hız kazandı, kamu binaları ve okullar güçlendirildi, deprem yönetmelikleri yenilendi. Ancak uzmanların ortak görüşü, yapılanların önemli olmakla birlikte yeterli olmadığı yönünde.
Özellikle İstanbul için beklenen büyük deprem, her geçen gün daha fazla gündeme geliyor. Bugün hâlâ milyonlarca insanın yaşadığı riskli yapıların varlığı, deprem bilincinin sadece resmi düzenlemelerle değil, toplumun günlük yaşam kültürüne yerleşmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Depremden çıkarılan en büyük ders, aslında basit ama hayati: Hazırlıklı olmak hayat kurtarır. Erken uyarı sistemleri, afet eğitimi, sağlam binalar ve toplumsal farkındalık, olası bir felakette can ve mal kaybını en aza indirmenin temel yolları. 26 yıl önce yaşanan yıkım, unutulmaması ve gelecek nesillere aktarılması gereken bir uyarı niteliğinde.
