Rekabet Kurumu, şirketlerin algoritmik fiyatlandırma ihlallerini yapay zekâ destekli sistemlerle erken tespit etme ve kamu ihalelerinde risk analizine geçiyor.
Rekabet Kurumu, Algoritmik İhlalleri Yapay Zeka ile Takip Edecek
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, 7 Temmuz 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, şirketlerin fiyat sabitleme ve benzeri rekabet ihlallerini otomatik olarak algoritmalarla gerçekleştirdiğini vurguladı. Bu nedenle Kurum’un, yapay zeka temelli “karşı denetim” sistemleri geliştirerek algoritmik ihlalleri erken aşamada tespit etmek üzere yeni bir strateji başlattığını söyledi.
Küle, Anadolu Ajansı’na verdiği demeçte, sistemin hizmet ve gıda sektörlerinde fiyat anomalilerini saptamada etkin olacağını, yapay zekanın piyasa davranışını analiz edip potansiyel sorunları işaretleyeceğini açıkladı.
Ayrıca, Rekabet Kurumu ile Kamu İhale Kurumu (KİK) arasında imzalanan protokol kapsamında kamu ihale süreçlerindeki rekabetçi risklerin tespitinde de yapay zekanın kullanılacağı bildirildi. Bu işbirliği, hileli ihale teklifleri ya da kartelleşme gibi sorunların önceden saptanmasına yardımcı olacak.
Bu kapsamlı hamle, Kurum’un yaptırım merkezli yaklaşımından çıkarak önleyici, proaktif regülasyona geçme vizyonuyla örtüşüyor. Böylelikle sadece ceza kesmek yerine, piyasada sağlıklı rekabetin tesisine zemin hazırlanıyor.
Arka Plan ve İhtiyaç
Dijitalleşen piyasalarda şirketler artık fiyatları gerçek zamanlı algoritmalarla eşgüdümleyebiliyor. Bu durum, geleneksel yöntemlerle tespit edilmesi güç rekabet ihlallerine kapı aralıyor.
Yapay Zeka ile “Karşı Denetim”
Bu sistem, makine öğrenmesi algoritması sayesinde:
-
Fiyat anormalliklerini tespit eder,
-
Potansiyel ihlalleri önceden işaretler,
-
Hızlı müdahale ve inceleme sürecini başlatır.
Kamu İhale Süreci
Rekabet Kurumu ve KİK işbirliğiyle:
-
İhale verileri analiz edilerek kartelleşme riski saptanabilir,
-
Dolaylı rekabet ihlallerine karşı sistematik önlem alınabilir.
Proaktif Regülasyon
Sistemin asıl amacı; ceza odaklı anlayıştan, piyasayı sağlıklı rekabetle düzenlemeye geçmek. Algoritma odaklı proaktif müdahalelerle tüketici refahı ve adil rekabet korunacak.
Sonuç
Türkiye, rekabet hukukunda dijitalleşmenin oluşturduğu boşluğu yapay zekayla dolduruyor. Bu adım, dijital ekonomi çağında rekabetin geleceğini şekillendirecek bir milat olabilir. Yine de sistemin etkinliği, şeffaflık ve sivil toplum denetimiyle desteklenmelidir.
