TÜBİTAK ULAKBİM tarafından işletilen TRUBA süper bilgisayar altyapısına 7 400’ü aşkın araştırmacı erişim sağladı. Ulusal bilim e‑altyapısı TRUBA, ARF-ACC hesaplama kümesiyle birlikte yapay zekâdan veri yoğun modellemeye kadar çok disiplinli projelerde aktif rol oynuyor .
TRUBA Nedir?
TRUBA, Türkiye Ulusal Bilim e‑Altyapısı olarak TÜBİTAK ULAKBİM tarafından kurulmuş, yüksek performanslı hesaplama (HPC) ve veri depolama çözümleri sunan bir merkezdir. ARF adlı süper bilgisayar, 56 000+ CPU çekirdeğe sahip olup, saniyede yaklaşık 3 katrilyon işlem gücü (3 PetaFlops) ile Top500 listesinde yer alıyor.
-
ARF-ACC: NVIDIA H100 GPU’lar ve sıvı soğutma sistemiyle donatıldı; Top500: 230, Green500: 26, HPCG: 110 sıralarında yer aldı.
-
Enerji Verimliliği: ARF-ACC, sıvı soğutma ve Green500 listesinde üst sıralarda yer alıyor.
Erişim ve Performans Artışı
-
2025 yılı itibarıyla 7 400’ü aşkın araştırmacı sistemden yararlanıyor.
-
Ağustos 2025’te devreye alınacak üçüncü faz ile 192 adet yeni nesil H200 GPU ile kapasite artırılacak.
-
Sıvı soğutmalı yapısıyla hem performansta hem enerji etkinliğinde yüksek verim elde ediliyor.
Kullanım Alanları
TRUBA, aşağıdaki alanlarda yoğun şekilde kullanılmakta:
-
Yapay zekâ ve makine öğrenmesi
-
Biyoenformatik, ilaç keşfi
-
İklim modelleri, deprem simülasyonları
-
Savunma sanayi uygulamaları
-
Malzeme bilimi, fiziko‑kimyasal analizler.
Ulusal ve uluslararası projeler için kritik bilgi işlem altyapısı sağlıyor.
Stratejik ve Uluslararası İşbirlikleri
-
EuroHPC ile Türkiye MareNostrum 5 ve diğer Avrupa yapılarına erişim imkanına sahip.
-
NCC Türkiye koordinasyonunda ODTÜ, Sabancı ve İTÜ gibi kurumlarla ortak çalışmalar yürütülüyor.
Neden Önemli?
-
Bilimsel Üretim İçin Kritik Altyapı: Türkiye’nin dijital bağımsızlık hedeflerine hizmet ediyor.
-
Akademik Rekabet Gücü: Araştırmacılar, küresel projelerde yer alabiliyor.
-
SÜBQ (Sürdürülebilir ve Yeşil Teknoloji): Enerji verimli sıvı soğutma sistemleriyle çevreci donanım mimarisi.
TRUBA, hem akademik hem özel sektör paydaşlarıyla işbirliğini güçlendirerek yeni nesil bilim altyapılarına öncülük ediyor.
Gelişmeler
-
Üçüncü faz H200 GPU yatırımları (Ağustos 2025 itibarıyla)
-
Uluslararası erişim çağrıları (EuroHPC, KOBİ’ler, kamu) devam ediyor.
-
Yeşil teknolojiler ve enerji verimliliği odaklı soğutma altyapısı sürdürülüyor.
Sonuç
TRUBA, Türkiye’nin bilimsel kapasitesini güçlendiren stratejik bir yapı. 7 400 araştırmacının bu altyapıdan yararlanması, ARF-ACC’nin performans ve enerji verimliliği başarılarıyla birleşerek, ülkemizin uluslararası bilimsel rekabet gücünü artırıyor. Üçüncü faz ile NVIDIA H200 GPU entegrasyonu, TRUBA’yı yapay zekâ ve büyük veri süreçlerinde daha da güçlü kılacak.
