John Lennon’ın katili Mark David Chapman, 14. şartlı tahliye duruşmasında cinayeti “şöhret için” işlediğini itiraf etti.
Chapman: Lennon’ı Şöhret İçin Öldürdüm, Empati Yok
John Lennon’ın katili Mark David Chapman’ın 14. şartlı tahliye duruşmasında yaptığı itiraf, kamuoyunda şok etkisi yarattı. Cinayetin ardındaki asıl karanlık motivasyonu açıklayan Chapman, aynı zamanda psikolojik bir analizle de karşı karşıya kaldı: Pişmanlığı ne kadar samimi?
45 yıla yakın süredir tüm dünyanın hafızasına kazınan bir trajedinin faili olan Mark David Chapman, geçtiğimiz günlerde 14. kez şartlı tahliye kurulunun karşısına çıktı. Efsanevi Beatles üyesi John Lennon’ı 8 Aralık 1980’de New York’taki apartmanının önünde dört el ateş ederek öldüren Chapman, yıllardır sürdürdüğü ‘yalnızlık’ ve ‘hayranlık’ söyleminin ardındaki saf narsizmi ilk kez bu kadar net itiraf etti.
Tahliye kurulunun reddiyle sonuçlanan bu duruşma, cinayetin ardındaki motivasyonu ve Chapman’ın mevcut psikolojik durumunu mercek altına alıyor.
“Bu Sadece Benim İçindi: Amacım Şöhretti”
Yıllar süren duruşmalarda Lennon’ı “sahtekar” bulduğunu veya J.D. Salinger’ın Çavdar Tarlasında Çocuklar romanındaki Holden Caulfield karakteriyle özdeşleştiğini öne süren Chapman, bu kez tüm mazeretleri bir kenara bıraktı.
Parole kuruluna konuşan Chapman, cinayeti “tamamen bencilce” bir amaçla işlediğini itiraf etti:
“Bu, maalesef sadece ve sadece benim içindi ve tamamen onun (John Lennon’ın) popülaritesiyle alakalıydı. Benim suçum tamamen bencildi… Amacım şöhret olmaktı. O kadar düşmüştüm ki, ölmeme gerek olmadığını, bir ‘hiç kimse’ olmaktan kurtulup ‘birisi’ olabileceğimi fark ettim.”
Bu şok edici itiraf, Chapman’ın eylemini meşrulaştırmaya yönelik eski çabalarının aksine, soğuk ve hesaplanmış bir şöhret hırsını ortaya koydu. Artık şöhretle ilgilenmediğini, “bir halının altına süpürülmek” istediğini söylese de, kuruldaki şüpheyi ortadan kaldırması mümkün olmadı.
Psikolog Görüşü: Eksik Olan “Duygusal Empati”
Tahliye kurulunun Chapman’ın yeniden serbest bırakılma talebini reddetmesinin temel gerekçesi, “samimi pişmanlık veya anlamlı empati eksikliği” olarak açıklandı. Bu kararın ardındaki psikolojik dinamiği inceleyen Psikolog Dannielle Haig, Chapman’ın yorumlarını analiz ederek durumunun karmaşıklığını ortaya koydu.
Dr. Haig’e göre, Chapman’ın açıklamalarında bilişsel (cognitive) empati mevcutken, duygusal (affective) empati tamamen eksik.
- Bilişsel Empati (Cognitive Empathy): Chapman, Lennon’ın ailesine ve hayranlarına neden olduğu yıkımı entelektüel olarak tanımlayabilir ve özür dileyebilir (“Neden olduğum yıkım için özür dilerim”). Yani acıyı biliyor.
- Duygusal Empati (Affective Empathy): Bu ise, bir başkasının acısını derinlemesine, duygusal olarak hissetme ve onunla rezonansa girme kapasitesidir. Dr. Haig, Chapman’ın açıklamalarında tam olarak bu derin, duygusal rezonansın eksik olduğunu belirtiyor.
Psikoloğa göre bu tür bir duygusal kopukluk, empatinin sadece zihinsel olarak anlaşıldığı ancak deneyimlenmediği psikopatik özelliklere işaret edebilir.
Pişmanlık Bir Senaryo mu, Dönüşüm mü?
Chapman daha önceki bir duruşmasında kendisinde “gerçek sosyopatik bir zihin” olduğunu itiraf etmişti. Dr. Haig, psikopatinin her zaman aşırı şiddetle ilgili olmadığını, aynı zamanda “duygusal düzlük” veya suçluluk ya da utanç gibi ahlaki duygulardan yoksunluk olarak da kendini gösterebileceğini vurguluyor.
Kurulun hissettiği “kopukluk” tam da burada yatıyor:
“Pişmanlık, senaryo gibi geldiğinde veya aşırı mantıksal argümanlarla gerekçelendirildiğinde, bu dönüşüm değil, ahlaki kopukluk anlamına gelir. Gerçek rehabilitasyon, kişinin kendini haklı çıkarma çabasına girmeden suçluluk, pişmanlık ve kederi tolere etme kapasitesi olan duygusal entegrasyonu gerektirir. Chapman’ın sözleri düşünceli gelse de, bu temel insanlıktan yoksundur.”
John Lennon’ın öldürülüşünün üzerinden geçen onlarca yıla rağmen, Mark David Chapman’ın ne kadar yol kat ettiği, tahliye kurulunun kararı ve psikolojik analizlerle netleşmiş oldu.
Şartlı tahliye talebi reddedilen Chapman, bir sonraki başvurusunu yapabilmek için 2027 yılına kadar beklemek zorunda kalacak. Müzik dünyasının kaybettiği büyük dehanın anısı ve katilinin karanlık gölgesi, ne yazık ki modern tarihin bir parçası olarak kalmaya devam ediyor.
