Avrupa’da artan kira ve konut fiyatları, barınma krizini derinleştiriyor. Avrupa Komisyonu, turistik kiralama platformlarını ortak kurallarla düzenleyecek.
Avrupa’da konut ve kira fiyatlarındaki ciddi artış, hem sosyal hem ekonomik boyutta bir barınma krizi haline dönüşmüş durumda. Bu durum, doğrudan turistik kiralama platformlarını da etkiliyor. Gelin, bu gelişmeyi detaylarıyla ele alalım.
Barınma Krizinin Boyutları
Eurostat verilerine göre Avrupa Birliği’nde konut fiyatları 2015-2025 arasında yaklaşık %60,5 artmış durumda.Bu artış, özellikle gençlerin ve düşük gelirli hanehalklarının barınma erişimini zorlaştırıyor. Aynı zamanda, büyük kentlerde kira baskısı artarken, konut sahipliği hanehalkı servetinin önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Kısaca: Kiralar ve satın alma maliyetleri yükseliyor; bu da yerel halk için konutun giderek daha az erişilebilir olması anlamına geliyor.
Turistik Kiralama Platformlarının Durumu
Turistik kiralama platformları — örneğin kısa dönemli kiralama sitesi olarak akla gelen Airbnb — kent merkezlerinde konut arzını daraltmak gibi bir etkiye sahip olarak görülüyor. Bu durum, konutların turistik kullanıma yönelmesi ve yerel halk için kalıcı kiralık konut sayısının azalması anlamına geliyor.
Bu çerçevede, Avrupa Komisyonu kısa dönem kiralamalara yönelik düzenleme hazırlığında. Bu düzenleme, AB genelinde bağlayıcı kurallar getirmeyi hedefliyor.
AB’nin Hazırladığı Paketin Ana Hattı
Komisyon tarafından hazırlanan “uygun fiyatlı konut” paketi şu unsurları içeriyor:
-
Kısa dönem kiralamaların sınırlandırılması.
-
Sosyal konut yatırımlarının teşvik edilmesi — örneğin, kullanılmayan uyum fonlarının sosyal konut inşasına aktarılması.
-
Devlet yardımı kurallarının gevşetilmesi, konut üretiminin artırılması için.
Bu adımlar, yalnızca turistik kiralamaları değil, genel konut piyasasındaki arz-talep dengesini de ele alıyor.
Ülkeler Arası Yetki ve Çelişkiler
Bununla birlikte, AB düzeyinde bir düzenleme tartışması “ulusal yetki” meselesini gündeme getiriyor. Özellikle başkentler arasında bazı şehirler bu tür bir müdahaleyi kendi konut piyasalarına müdahale olarak görüyor.
Öte yandan, António Costa gibi önde gelen isimler Komisyon’un “tamamlayıcı rol” oynayabileceğini ifade ediyor. Yani AB, doğrudan her şeyi düzenlemek yerine, üye ülkelere destek verecek araçlar sunabilir.
Geleceğe Bakış
2026’dan itibaren konut ve barınma meselesinin AB’nin hem siyasi hem ekonomik gündeminde yer alması bekleniyor. Brüksel, konut krizini bir “öncelikli alan” hâline getirmeye hazırlanıyor.
Turistik kiralama platformları açısından ise bu düzenlemeler, iş modellerini yeniden düşünmeyi gerektirebilir. Yerel yönetimlerin kuralları sıkılaştırması, platformların faaliyetlerine sınırlar getirebilir.
Neler İzlenecek?
-
AB’nin ortak kısa dönem kiralama düzenlemesinin nasıl şekilleneceği.
-
Üye devletlerin yerel piyasalarında bu kuralları nasıl uygulayacağı.
-
Turistik kiralama platformlarının tepki ve stratejileri.
-
Konut arzındaki artış ile sosyal konut üretiminin hız kazanıp kazanmayacağı.
-
Yerel halk için kira ve satın alma koşullarının iyileşip iyileşmeyeceği.
