İçişleri Bakanı Yerlikaya, trafik güvenliğini vurgulayarak caydırıcı düzenlemelerin kazaları önlemede yaşamsal önem taşıdığını açıkladı. Kurallara uymak şart.
Trafikte Yaşamsal Durdurak: Caydırıcılık ve Sorumluluk
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Ankara’da gerçekleştirilen bir medya toplantısında trafik güvenliği konusunda kritik mesajlar verdi. “Trafik güvenliği adına sürücülerin kurallara uymalarını sağlamak, kural ihlallerini azaltmak için caydırıcı önlemler almak hayati öneme sahip” diyen Yerlikaya, bu yaklaşımla sadece ceza yazmayı değil, bir kültür değişimini hedeflediklerini belirtti.
2030 Hedefi: Sıfır Kaza, Sıfır Can Kaybı
Bakan, konuşmasında 2030’a dönük “sıfır kaza, sıfır can kaybı, sıfır acı” hedefine dikkat çekti. Kaza oranlarını aşağıya çekmede en önemli rolün sürücü davranışlarında yapılacak değişimden geçtiğini vurguladı.
Bu hedefle birlikte, trafik güvenliğini artıracak mekanizmaların, salt cezadan ibaret olmayan; sürücülerin içselleştireceği normlara dönüşmesi amaçlanıyor.
Ceza Sistemi mi, Kültür mü?
Yerlikaya konuya ilişkin şöyle dedi:
“Caydırıcılık, trafik kültürünün gelişmesi ve kökleşmesini sağlayan olmazsa olmaz. Trafik güvenliği adına sürücülerin kurallara uymalarını sağlamak, kural ihlallerini azaltmak için caydırıcı önlemler almak hayati öneme sahip… Bunu sadece ‘basit bir ceza sistemi’ olarak görürsek haksızlık etmiş oluruz.”
Yani, ceza değil ama cezanın caydırıcı etkisini de koruyan bir sistem kurulmalı; toplumda trafik bilinci yerleşmeli. Bu yaklaşım, yaptırım + eğitim + toplumsal farkındalık üçgenine dayanıyor.
Medyanın Rolü: Anlatmak, Yorumlamak, Duyurmak
Bakan Yerlikaya, trafik eğitimi ve bilinçlendirme açısından medyanın önemine dikkat çekti:
“Medya ve sosyal medya bizim en büyük eğitim aracımız. Bu doğru bir özle, doğru bir ruhla, doğru bir iklimle, doğru bir dille anlatılırsa… Biz az zamanda çok iş yaparız.”
Medya, haber diliyle halkın dikkatini kurallara, tehlikelere ve çözüm önerilerine çekebilir; sosyal mecralar da daha dinamik, etkileşimli bir köprü olabilir.
Af Algısıyla Mücadele
Bir muhabirin, “cezalar affedilir ya da indirilir” algısına dair sorusuna Yerlikaya net cevap verdi:
“Caydırıcılığın düşmanı aftır. Af olduğu zaman caydırıcılıktan… kuralların tamamını bırakmamız lazım.”
Yani “yakalarsak affederiz” algısı, caydırıcılığı zedeleyen bir zemin olarak görülüyor. Öngörülen düzenlemenin ceza uygulamasında süreklilik ve adalet ilkesini gözetmesi bekleniyor.
Uygulama Detayları: Yaka Kamerası, “Gereği Yapıldı” App, Levha Düzenlemesi
Toplantıda Yerlikaya, bir dizi teknik adımı da açıkladı:
-
Yaka kameraları: Polis teşkilatına entegre edilen kameralarla “Sen benim kim olduğumu biliyor musun?” gibi haksız davranışların önüne geçileceği belirtildi.
-
“Gereği Yapıldı” uygulaması: Vatandaşlar kural ihlali gördüklerinde video çekip uygulamadan iletebilecek; yetkililer duruma müdahale edip geri bildirimde bulunacak.
-
Levha denetimi: Ulaştırma Bakanlığı ile ortak yürütülen çalışmalar sonucu, 15 bin kilometrelik yolda levha taraması yapılmış; 19.061 levha sökülmüş, 875 yeni “hız sınırı sonu” levhası eklenmiş.
-
EDS (Elektronik Denetleme Sistemi): Sistem saat seçimi, yoğunluk zamanları, 24 saat kullanımı gibi parametrelerin optimize edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Bu düzenleme, TBMM’de AK Parti Grubu tarafından hazırlanan 36 maddelik bir kanun teklifi olarak sunulmuş durumda. Yerlikaya, teklif kabul edilirse 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe gireceğini açıkladı.
Sonuç: Trafik Gücü Ceza Değil, Bilinç
Yerlikaya’nın mesajı net: Trafikte caydırıcılık yaratmak sadece ceza yazmakla olmaz; sistemik, tutarlı, eğitici ve toplumsal mekanizmalarla desteklenmeli. Medya ve sosyal medya iletişim kanalları etkin kullanılmalı; sürücülerin kurallara saygı göstermesi, güvenli bir trafik kültürünün temeli olmalı.
